Lợi ích to lớn của việc sản xuất và sử dụng gạch không nung

Trang chủ »
Công nghệ

Lợi ích to lớn của việc sản xuất và sử dụng gạch không nung

Hội VLXD Việt Nam giới thiệu tới quý độc giả tham luận của ThS. Đào Đức Diễn: "Lợi ích to lớn của việc sản xuất và sử dụng gạch không nung xi măng cốt liệu thay thế gạch đất sét nung"

LỢI ÍCH TO LỚN CỦA VIỆC SẢN XUẤT VÀ SỬ DỤNG GẠCH KHÔNG NUNG XI MĂNG CỐT LIỆU THAY THẾ GẠCH ĐẤT SÉT NUNG

ThS. Đào Đức Diễn

Phó Chủ tịch CTCP Đức Thành

Gạch đất sét nung cho dù sản xuất theo công nghệ hiện đại cũng sẽ tiêu tốn một lượng lớn đất sét cũng như đốt cháy nhiều nhiên liệu. Ước tính, để sản xuất một tỉ viên gạch QTC sẽ tiêu tốn khoảng 1,5 triệu m³ đất sét, 150 nghìn tấn than và thải ra khoảng 0,57 triệu tấn khí CO₂. Dự báo đến năm 2020 nhu cầu vật liệu xây nước ta khoảng 42 tỉ viên gạch QTC, con số tiêu tốn sẽ tăng lên khoảng 60 triệu m3 đất sét, hơn 5 triệu tấn than và thải ra 17 triệu tấn khí CO₂. Từ đó có thể thấy, sử dụng vật liệu xây gạch không nung là xu hướng tất yếu trong tương lai khi mà tài nguyên thiên nhiên ngày càng khan hiếm.

Ngoài những lợi ích về tài nguyên môi trường, việc sản xuất và sử dụng gạch không nung thay thế gạch đất sét nung còn mang lại hiệu quả to lớn về sử dụng nguồn lực đầu tư của xã hội và hiệu quả kinh tế - xã hội của sản phẩm.

1. Lợi ích về đầu tư - sản xuất gạch không nung xi măng

Qua thực tế trực tiếp đầu tư, tác giả đưa ra bảng so sánh hiệu quả đầu tư giữa nhà máy sản xuất gạch không nung xi măng cốt liệu tại Hà Nam và nhà máy sản xuất gạch đất sét nung tại Bắc Giang có cùng quy mô công suất khoảng 30 triệu viên QTC/năm như sau:

STT	Chỉ tiêu	ĐVT	Gạch không nung	Gạch đất sét nung	Tiết kiệm
1	Diện tích mặt bằng sản xuất	ha	1	3	2
2	Vùng nguyên liệu	ha	0	5	5
3	Điện năng tiêu thụ	kw/h	90	250	160
4	Dầu máy	lít/h	10	15	5
5	Nhân công	người	20	120	100
6	Vốn đầu tư	tỷ đồng	10	30	20
7	Thời gian xây dựng, lắp đặt	ngày	60	120	60
8	Giá thành sản phẩm	đ/viên	500	750	250

Đặt giả thiết toàn bộ nhu cầu vật liêu xây năm 2020 của Việt Nam là 42 tỷ viên QTC (tương đương 1.400 nhà máy công suất 30 triệu viên QTC/năm) được thay thế bằng gạch không nung, ta sẽ thấy hiệu quả vô cùng to lớn:

STT	Chỉ tiêu	ĐVT	Giá trị	Ghi chú
1	Tiết kiệm diện tích mặt bằng sản xuất	ha	2,800	Gần 10 xã
2	Tiết kiệm diện tích vùng nguyên liệu	ha	7,000	Gần 24 xã
3	Tiết kiệm điện năng tiêu thụ	kw/h	224,000	Tương ứng 537,6 triệu kwh/năm
4	Giảm dầu máy sử dụng	lít/h	7,000	Tương ứng 16,8 triệu lít/năm
5	Giảm ngày công lao động	ngày	112,000	Tương ứng 33,6 triệu ngày công/năm
6	Giảm vốn đầu tư	tỷ đồng	28,000
7	Giảm thời gian xây dựng, lắp đặt	ngày	84,000	Trên 230 năm
8	Giảm chi phí giá thành sản phẩm bình quân	tỷ đ/năm	10,500	Đủ đá đầu tư 1050 d/c, tương ứng 16 d/c/tỉnh

Dự kiến gói hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 7/1/2013 của Chính phủ sẽ dành 30.000 tỷ đồng hỗ trợ các đối tượng thu nhập thấp, cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang,... vay để mua, thuê, nhà ở với lãi suất ổn định 6% trong 3 năm và thời hạn hỗ trợ lãi suất tối đa là 10 năm. Trong khi đó, nếu chuyển đổi sản xuất và sử dụng gạch không nung xi măng cốt liệu thay thế gạch đất sét nung sẽ tiết kiệm 28.000 tỷ đồng vốn đầu tư, giảm chi phí giá thành sản phẩm 10.500 tỷ đồng/năm, thời gian xây dựng lắp đặt các nhà máy sản xuất gạch rút ngắn trên 230 năm!

2. Những ưu điểm nổi bật của gạch không nung xi măng cốt liệu so với gạch đất sét nung

Chỉ tiêu	Gạch XMCL	Gạch đất sét nung
Nguyên liệu chính	Xi măng, mạt đá, tro xỉ,...	Đất sét, than, nước
Thân thiện môi trường	Không gây ô nhiễm môi trường, không phát sinh khí thải, ít bụi, không sử dụng than, dầu FO	Sử dụng nhiều tài nguyên đất sét, than, ảnh hưởng an ninh lương thực quốc gia, gây ô nhiễm môi trường
Quy trình sản xuất và lắp đặt	Tự động hóa hoàn toàn	Có thể sử dụng máy đùn để tạo phôi. Cần hệ thống lò nung tiêu tốn than, điện lớn.
Tỉ trọng (kg/m³)	Từ 1200 - 2100	1600 - 1980
Kích cỡ sản phẩm	Nhiều chủng loại, dễ thay đổi theo yêu cầu	Phụ thuộc vào khuôn cố định
Cường độ chịu lực (kg/cm³)	75 - 200	50 - 75
Độ bền theo thời gian	Tăng cao theo thời gian	Giảm dần theo thời gian
Dẫn nhiệt (kcal/m.độ.h)	0.175 - 0.465	0.81
Chống cháy	> 3 giờ	1 - 2 giờ
Cách âm (dB)	> 35	28
Độ chính xác kích cỡ (dài, rộng, cao, mm)	±2, ±2, ±2	±6, ±4, ±3
Độ hút nước (% theo khối lượng)	< 10%	< 16%
Phương pháp thi công	Phổ thông	Phổ thông
Sử dụng vữa xây	Thông thường	Thông thường
Tiết kiệm vữa xây, chi phí nhân công	Tốt	Kém
Thi công đường điện, nước	Dễ dàng	Khó khăn
Nứt, sứt góc cạnh	< 3%	5 - 10%

3. Hiệu quả kinh tế - kỹ thuật khi sử dụng gạch không nung xi măng cốt liệu

Cơ sở tính toán dựa trên: AE.32000 Mã hiệu AE.322 - Định mức dự toán xây dựng công trình theo văn bản 1776/BXD-VP và Định mức dự toán xây dựng công trình theo Quyết định số 1091/QĐ-BXD (phần AE.81000).

a. Giảm khối lượng tường xây

STT	Vật liệu	ĐVT	Số lượng	Trọng lượng/ĐVT (kg)	Trọng lượng (kg)	Ghi chú
1	Gạch đặc XMCL 220 × 105 × 60 mm	viên	650	2.5	1,625
2	Vữa	m³	0.23	1,804	415	Vữa mác 75
3	Vật liệu khác	%	4%		71	Tính bằng % khối lượng gạch + vữa
Tổng cộng khối lượng 1m³ tường xây gạch đặc XMCL					2,122	Tăng 2% khối lượng sơ với gạch đặc đất sét nung

So sánh gạch rỗng tuynel với gạch rỗng XMCL

STT	Vật liệu	ĐVT	Số lượng	Trọng lượng/ĐVT (kg)	Trọng lượng (kg)	Ghi chú
1	Gạch rỗng tuynel 220 × 105 × 60	viên	650	1.6	1,040
2	Vữa	m³	0.31	1,804	559	Vữa mác 75
3	Vật liệu khác	%	5%		80
Tổng cộng khối lượng 1m³ tường xây gạch rỗng tuynel					1,679

STT	Vật liệu	ĐVT	Số lượng	Trọng lượng/ĐVT (kg)	Trọng lượng (kg)	Ghi chú
1	Gạch rỗng XMCL 400 × 200 × 200	viên	60	19	1,140
2	Vữa	m³	0.075	1,804	135	Vữa mác 75
3	Vật liệu khác	5	4%		51	tính bằng % khối lượng gạch + vữa
Tổng cộng khối lượng 1m³ tường xây gạch rỗng XMCL					1,326	Giảm 21% khối lượng so với gạch rỗng đất sét nung

b. Giảm chi phí xây tường:

So sánh gạch đặc tuynel với gạch đặc XMCL

STT	Nội dung chi phí	ĐVT	Số lượng	Đơn giá	Thành tiền	Ghi chú
1	Gạch đặc TC	viên	650	1,500	975,000
2	Vữa	m³	0.31	450,000	139,500
3	Vật liệu khác	%	5%		55,725
4	Nhân công 3,5/7	ngày	1.9	220,000	418,00
Tổng chi phí xây dựng 1m³ tường sử dụng gạch đặc đất sét nung					1,588,225

STT	Nội dung chi phí	ĐVT	Số lượng	Đơn giá	Thành tiền
1	Gạch đặc TC	viên	650	1,500	975,000
2	Vữa	m³	0.31	450,000	139,500
3	Vật liệu khác	%	5%		55,725
4	Nhân công 3,5/7	ngày	1.9	220,000	418,000
Tổng chi phí xây dựng 1m³ tường sử dụng gạch đặc đất sét nung					1,588,225

STT	Nội dung chi phí	ĐVT	Số lượng	Đơn giá	Thành tiền	Ghi chú
1	Gạch đặc TC	viên	650	1,200	780,000
2	Vữa	m3	0.23	450,000	103,500
3	Vật liệu khác	%	4%		35,340
4	Nhân công 3,7/7	ngày	1.9	250,000	475,000
Tổng chi phí 1m³ tường xây gạch đặc A105D					1,393,840	Giảm 12% chi phí so với gạch đặc đất sét nung

So sánh gạch rỗng tuynel với gạch rỗng XMCL

STT	Nội dung chi phí	ĐVT	Số lượng	Đơn giá	Thành tiền	Ghi chú
1	Gạch	viên	650	1,000	650,000	2
2	Vữa	m3	0.31	450,000	139,500
3	Vật liệu khác	%	5%		39,475
4	Nhân công 3,5/7	ngày	1.9	220,000	418,000
Tổng chi phí xây dựng 1m³ tường sử dụng gạch rỗng đất sét nung					1,246,975

STT	Nội dung chi phí	ĐVT	Số lượng	Đơn giá	Thành tiền	Ghi chú
1	Gạch rỗng A200L3	viên	60	10,500	630,000
2	Vữa	m3	0.075	450,000	33,750
3	Vật liệu khác	%	4%		26,550
4	Nhân công 3,7/7	ngày	1.33	250,000	332,500
Tổng chi phí 1m³ tường xây gạch rỗng 400 × 200 × 200 mm					1,022,800	Giảm 18% chi phí so với gạch rỗng đất sét nung

Như vậy, gạch không nung xi măng cốt liệu có rất nhiều ưu điểm so với gạch đất sét nung, có tính gần gũi và dễ sử dụng, giảm khối lượng tường xây và tiết kiệm nhiều chi phí xây tường nên có thể coi là sản phẩm thay thế hoàn hảo cho gạch đất sét nung.

Với suất đầu tư thấp, tiết kiệm hàng ngàn tỉ đồng vốn đầu tư, thời gian xây dựng lắp đặt nhanh chóng, nên hoàn toàn đủ khả năng đáp ứng nhu cầu vật liệu không nung xây dựng các công trình sử dụng vốn ngân sách theo tinh thần Thông tư số 09 của Bộ Xây dựng.

Công nghệ sản xuất gạch không nung XMCL